Αποφασίσατε να παντρευτείτε με θρησκευτικό γάμο και πολύ καλά κάνατε, αν αυτό είναι που σας εκφράζει. Γνωρίζετε όμως τι συμβαίνει κατά την τέλεση του μυστηρίου του γάμου;
Ξέρετε τι συμβολίζουν οι βέρες, το κρασί, τα στέφανα; Δε νομίζετε κι εσείς ότι είναι καλύτερα να μάθετε τα πάντα για το μυστήριο, ώστε να συμμετέχετε με ψυχή και σώμα σε αυτό, να νιώσετε την ευλογία που παίρνετε από τον Θεό κατά την τέλεσή του και να αισθανθείτε την ένωση με τον σύντροφό σας;
Επειδή τα περισσότερα ζευγάρια φθάνουν στον γάμο χωρίς να γνωρίζουν όλα τα παραπάνω και χάνουν το μεγαλείο της τελετής, θα φροντίσουμε να σας δώσουμε σε μερικές γραμμές όλες τις επεξηγήσεις που χρειάζεστε, για να μην πάτε στην εκκλησία μόνο επειδή το απαιτεί το έθιμο, αλλά συνειδητά.
Η τελετή του μυστηρίου του γάμου είναι από τις πιο θεαματικές, τις πιο περιεκτικές και τις πιο διδακτικές. Πρέπει να το ζήσετε! Να νιώσετε την κάθε στιγμή! Ξέρετε, δεν αρκεί ο ιερέας να διαβάζει τις ευχές, πρέπει το ζευγάρι να πιστεύει και να ζητά από τον Θεό την ευλογία του. Ακόμη και οι καλεσμένοι πρέπει να σέβονται το χώρο και την τελετή, να προσέχουν και να προσεύχονται για τους νεόνυμφους, καθώς η παρουσία τους στο μυστήριο έχει την έννοια της μαρτυρίας αυτής της ένωσης.
Οι μελλόνυμφοι λοιπόν προσέρχονται εμπρός στο τραπέζι που είναι στη μέση του ναού και έχει πάνω του το Ιερό Ευαγγέλιο, το κρασί, τα στέφανα και τα δαχτυλίδια τους (κοινώς … τις βέρες). Πλαισιώνονται από τους γονείς τους, τα αδέρφια τους και τους κουμπάρους. Αυτή είναι μία από τις ιερότερες και τις αποφασιστικότερες στιγμές της ζωής τους, για αυτό και πρέπει να τη ζήσουν.
Ας δούμε τώρα τους συμβολισμούς της τελετής του γάμου
Πάνω στο τραπέζι που συμβολίζει την Αγία Τράπεζα υπάρχει όπως είπαμε το Ιερό Ευαγγέλιο, που δηλώνει ότι είναι παρών ο Χριστός. Επάνω σε αυτό έχουν τοποθετηθεί οι βέρες και τα στέφανα. Ο ιερέας τα παραλαμβάνει, δηλαδή, από τον Χριστό για να τα τοποθετήσει στα δάκτυλα και στα κεφάλια των μελλονύμφων αντίστοιχα.
Οι μελλόνυμφοι στέκονται δίπλα – δίπλα όρθιοι, η γυναίκα αριστερά στο πλάι του άνδρα, απέναντι από την εικόνα της Παναγίας και ο γαμπρός απέναντι από την εικόνα του Χριστού. Αυτό συμβολίζει την ισοτιμία ανάμεσα στα δύο φύλα, ότι η γυναίκα είναι ισάξια και ισότιμη σύζυγος με τα ίδια δικαιώματα και τις ίδιες υποχρεώσεις με τον άντρα της. Η λέξη «σύζυγος» σημαίνει ότι είναι κάτω από τον ίδιο ζυγό. Ο άνδρας δε, καλείται να αγαπήσει την γυναίκα του όπως ο Χριστός την Εκκλησία.
Πριν τη στέψη, γίνεται ο αρραβώνας, όπου ο ιερέας περνάει τις βέρες στο ζευγάρι και ο κουμπάρος καλείται να τις “αλλάξει”. Ο αρραβώνας, δηλαδή, συμβολίζει την υπόσχεση ότι θα ακολουθήσει ο γάμος. Οι βέρες, με το στρογγυλό σχήμα τους, συμβολίζουν την αγάπη που δεν έχει αρχή και τέλος και την ένωση του ζευγαριού.
Σήμερα ο αρραβώνας και ο γάμος γίνονται ταυτόχρονα
Σήμερα ο αρραβώνας και ο γάμος γίνονται ταυτόχρονα, με τον αρραβώνα να γίνεται πρώτος και αμέσως μετά να ακολουθεί ο γάμος. Παλαιότερα γινότανε χωριστά. Προηγούνταν όπως και τώρα ο αρραβώνας, ενώ καλούνταν και στις δύο περιπτώσεις ο ιερέας. Επειδή όμως πολλοί αρραβώνες διαλύονταν και δεν έφθαναν στο γάμο, ενώ η Εκκλησία τους είχε ευλογήσει, για αυτό ορίσθηκε να τελούνται ταυτόχρονα.
Έτσι η τελετή αρχίζει με την ακολουθία του αρραβώνα και ακολουθεί το Μυστήριο του Γάμου. Η Ακολουθία του Αρραβώνα δεν είναι Μυστήριο. Φυσικά, μην το μπερδεύετε με το γνωστό “Δώσαμε λόγο”, γιατί αυτή η διαδικασία είναι καθαρά οικογενειακή, χωρίς τη συμμετοχή της εκκλησίας. Όταν μιλάμε για αρραβώνα, ακόμη και στο σπίτι μας, συνηθίζεται να καλούμε έναν ιερέα για να ευλογήσει το ζευγάρι, αν και αυτό είναι πλέον προαιρετικό.
Λίγο μετα τον Αρραβώνα
Στη διάρκεια του Γάμου, λίγο μετά τον αρραβώνα, ο ιερέας ενώνει τα χέρια των μελλονύμφων. Αυτό δηλώνει ότι η ζωή τους ενώνεται από εκείνη τη στιγμή από το Θεό που την ευλογεί και την εξαγιάζει.
Τα στέφανα που τοποθετούνται στα κεφάλια τους, συμβολίζουν τη στεφάνωση, δηλαδή την ανταμοιβή για την αρετή και την αγνότητά τους ως τώρα, αλλά και στη συνέχεια του κοινού τους βίου. Άλλωστε γι’ αυτό η νύφη φοράει άσπρο νυφικό που δηλώνει την αγνότητα και την αθωότητα στον δικό μας πολιτισμό. Παλαιότερα, οι νύφες φορούσαν την παραδοσιακή φορεσιά του τόπου τους ή το καλύτερό τους φόρεμα.
Στη συνέχεια του μυστηρίου ο γαμπρός και η νύφη πίνουν από το ίδιο ποτήρι γλυκό κρασί, προσφορά του κουμπάρου, ενώ από το ίδιο ποτήρι πίνει και αυτός. Το ποτήρι με το κρασί συμβολίζει ότι όλες οι στιγμές της ζωής τους θα είναι κοινές και ότι θα μοιράζονται τα πάντα. Από εκείνη τη στιγμή και μετά όλα θα τα δοκιμάζουν μαζί, και τις χαρές και τις λύπες.
Καθώς το Μυστήριο προχωρά φθάνουμε στον χορό του Ησαία. Δεν είναι βέβαια ακριβής η έκφραση, μη φανταστείτε ότι οι μελλόνυμφοι χορεύουν. Συνοδευόμενοι από τον κουμπάρο τους περιφέρονται από τον ιερέα (ο οποίος οδηγείται από το Ιερό Ευαγγέλιο, που κρατά στο δεξί του χέρι) τρεις φορές γύρω από την προσωρινή μικρή Αγία Τράπεζα, ενώ ψάλλονται τρία τροπάρια εκ των οποίων το ένα αρχίζει με τη φράση «Ησαία χόρευε».
Δεν πρόκειται για χορό, αλλά για θριαμβευτική περιστροφή του ζεύγους, σε ένδειξη χαράς και δόξας. Εκείνη τη στιγμή λοιπόν οι καλεσμένοι πετούν ρύζι και ροδοπέταλα, όπως ορίζει το έθιμο.
Το Έθιμο του Ρυζιού
Το ρύζι το πετούν για να “ριζώσουν” όπως συνηθίζουμε να λέμε, αλλά στην ουσία συμβολίζει την αφθονία και τα ροδοπέταλα για να είναι “ανθόσπαρτος” ο βίος τους. Μερικοί βέβαια με παιχνιδιάρικη και ζαβολιάρικη διάθεση, πετούν και κουφέτα που τα κατευθύνουν στα κεφάλια είτε των νεόνυμφων, είτε άλλων προσκεκλημένων είτε του ιερέα. Μπορεί να μην την γλιτώσουν ούτε οι πολυέλαιοι του Ναού! Βέβαια πέρα από το αστείο είναι καμιά φορά και επικίνδυνο, ενώ μπορεί να εκνευρίσει κάποιον ιερέα και να δημιουργηθεί πρόβλημα. Γι αυτό όλα με μέτρο και σύνεση.
Ο ιερέας μετά από αυτό, οδηγεί το ζευγάρι ακολουθούμενο από τον κουμπάρο μπροστά στο Ιερό, όπου διαβάζει ψιθυριστά (δεν τηρείται πάντα το ψυθιριστά) ευχές, ενώ λίγο πριν το τέλος “ελευθερώνει” με το Ευαγγέλιο τα χέρια τους, που μέχρι εκείνη τη στιγμή παρέμεναν ενωμένα, αφαιρεί τα στέφανα από τα κεφάλια τους τα οποία παραδίδει μυστικά στα χέρια του Θεού παρακαλώντας Τον να τα διαφυλάξει “άσπιλα, αμόλυντα, ανεπιβούλευτα, άμωμα” για πάντα. Οι σύζυγοι και ο κουμπάρος προσκυνάνε το Ιερό Ευαγγέλιο, τα στέφανά τους, ενώ ακολουθούν οι προσωπικές ευχές του ιερέα προς το ζεύγος και εδώ το μυστήριο τελειώνει.
Ακολουθούν κάποια διαδικαστικά θέματα, που δεν θα θίξουμε αναλυτικά εδώ, όπως οι υπογραφές στα έγγραφα του γάμου, για να γίνει η δήλωσή του αργότερα στο ληξιαρχείο.
Θυμηθείτε λοιπόν όλα όσα σας περιγράψαμε σύντομα εδώ, για να είστε προετοιμασμένοι και να ζήσετε μια πραγματικά συγκινητική στιγμή στη ζωή σας.
Η ώρα η καλή!
Η συντακτική ομάδα του Τέλειος Γάμος
